नमस्कार !
बळीराजावर आपले स्वागत आहे. |
आजचे बाजारभाव पाहण्यासाठी https://www.baliraja.com/node/3024 या लिंकवर क्लिक करा.
विदर्भातील एका छोट्याश्या गावात अभयचा जन्म झाला. घरात अठरा विश्वे दारिद्र्य. तीन एकर जमिनीच्या तुकड्यात आईवडील अहोरात्र खपायचे पण दारिद्र्य काही संपत नव्हते. तीन भावंडात अभय सगळ्यात लहान शांत व हुशार. अशाच हालात मोठ्या जिद्दीने त्याने बी. एस. सी. कृषी ची पदवी संपादन केली व मोठं स्वप्न साकारण्यासाठी स्पर्धा परीक्षेची तयारी देखील सुरू केली परंतु वयोमानानुसार आईवडिलांना शेतीतील काबाडकष्ट शक्य होत नव्हते त्यात दोन बहिणी लग्नाच्या. सारा विचार करुन आपलं स्वप्न बाजूला सारत तो गावाकडे परतला आणि बैल व रेड्याच्या कुळवासह शेतीतील सारे कामे करु लागला. अहोरात्र काम.......काम......काम....आणि काम.
एवढे काबाडकष्ट करून दोन वेळच्या जेवणाखेरीज काही शिल्लक पडत नव्हते. त्यात जमीनीवर आणखीन कर्ज घेऊन दोन्ही बहिणींची लग्न उरकली. हुंड्यासाठी वडीलांनी घर आणि दुभती जनावरे सुद्धा विकून टाकली. अभय हे सगळं उघड्या डोळ्यांनी पहात होता. तो प्रचंड आशावादी होता. शेती आणि शेतीच्या विकासा बाबत नवनव्या कल्पना त्यास सुचत होत्या पण खिश्यात एक नवा पैसा नव्हता, मात्र मनात जिद्द होती, स्वप्न होती.
सावकार आणि अन्य देणेकऱ्यांचा त्रास दिवसेंदिवस वाढत होता. सतत झगडे भांडणं, मारहाण करेपर्यंत त्यांची मजल गेली. इकडे निसर्गाच्या अवकृपेने कष्टाला फळ येत नव्हते. त्रस्त झालेल्या वडीलांनी शेतातल्या बाभळीला गळफास लावून आपल्या आशा आकांक्षेला पूर्णविराम दिला. हा धक्का इतका जबरदस्त होता की ह्या बातमीने आईने दुसरा धक्का दिला. अभयवर तर दुःखाचं आभळचं कोसळलं.
आता पुढे काय करायचे. कुठेतरी नोकर म्हणून काम करायचे कि पुन्हा हे जीवन दुःखी काबाडकष्टी कर्जाचे परत एकदा आजमावून बघायचे. शेतीला आपल्या शिक्षणाचा उपयोग व्हायला हवा म्हणून छातीला माती लाऊन पुन्हा नव्याने त्याने आपले पाय शेतीत रोवले.
मोठ्या प्रयत्नांनी जमवाजमव करुन उभारलेल्या डोलाऱ्यास प्रचंड फळाची चिन्हे दिसू लागली पण काळाने त्यालाही नजर लावली. गारबीच्या पावसाने त्याचं सारं स्वप्न धुवून काढलं.
तो प्रचंड दुःखात क्रोधात होता. बाप लटकून मेलाल्या त्या भल्यामोठ्या बाभळीच्या झाडास त्याने हातातल्या कुराडीने न थांबता जमीनदोस्त केले. नंतर फावडे घेऊन आत्महत्येची आठवण करून देणारी ती शेतविहीर त्याने बुजवून टाकली. तो इतका थकला की रात्रभर शेतातल्या त्या चिखलात तसाच पडून राहिला. आत्महत्येच्या विरोधातला त्याचा हा क्रोध असावा. आत्महिंसा त्याला मान्य नव्हती. या दृष्टचक्रातून बाहेर पडण्याचा एकमेव मार्ग त्याने निवडला अहिंसा! कारण तो अस्तित्वावर प्रेम करणारा होता.
आता कुणाच्या मदतीच्या आशा त्याच्या मनात नव्हत्या. ना घरादाराचं ओझ, ना कर्जाचे भय, ना समाजाचा दबाव, ना कोणते स्वप्न. सारं काही त्याच्या मनातून सहजच निघून गेलं आणि खऱ्या अर्थाने तो अभय झाला. मृत्यूलाही सहजच आलिंगन देता येईल इतकं बळ त्याच्या बाहुत आलं होतं. माणसाचे जग सोडून मानवरहित जगात जाण्याचा त्याने निश्चय केला आणि मेळघाटातल्या खोल दरीत तो उतरू लागला.
दरीतल्या तळालगत त्याने आपल्या निवासाची जागा शोधली. शरीराच्या तहान भूकेसारख्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी जणू तो अस्तित्वाची परीक्षा घेण्याच्या आवेशात जवळच्या घनदाट परिसरात फिरु लागला. अस्तित्व त्याला जगविण्यासाठी समर्थ असल्याची त्यास जाणीव झाली. नकळतपणे त्याचा हात सदऱ्याच्या खिश्यात गेला. प्लास्टिकच्या पिशवीत त्याने संशोधन करून मिळविलेले नवे वाण नवे बीज त्याला आढळले. आपण जे सोडून आलो ते पुन्हा उभारायचे नाही ह्या भावनेने त्याने ते बीजं टाकुन दिले.
शरीराला जगविल एवढे कंदमुळे गोळा करण्यासाठी तो जवळपास भटकंतीला निघाला. बरेच दिवस पुरेल इतके अन्न गोळा केले. आज त्याला चांदण्यांनी भरलेलं आकाश बघण्याची इच्छा झाली. तसा तो डोंगरमाथ्यावर आला.
अचानक त्याला पश्चिमेकडे अत्यंत पांढरा शुभ्र प्रकाश दिसला. आसमंत त्या तेजस्वी प्रकाशात न्हाऊन निघाला होता. थोड्याच वेळात आगीच्या लाल रंगात आकाश रंगून गेले आणि निळसर काळा गोलक आसमंत व्यापू लागला. त्याने अंतराचा अंदाज घेतला. त्याला सैतान जागृत झाल्याची जाणीव झाली. "हिरोशिमाची पुनरावृत्ती!" हा भयकारी, अभद्र दिवस कधी न उगवावा असं साऱ्या जगाला वाटत होतं. "हायड्रोजन बॉम्ब! परमाणू बॉम्ब पेक्षा अधिक पट! अणूध्वम बाप रे!" क्षणाचाही विलंब न करता तो सरसर खाली उतरला.
आत शिरताच दगडी शिलेने गुहेचं तोंड त्याने बंद केलं आणि गच्च डोळे मिटून तो आसनस्थ झाला. ते भयंकर मृत्यूचे तांडव त्याच्या मनातून काही केल्या जात नव्हते. लक्षावधींचे बळी घेऊनही माणसाची रक्तपिपासा संपलेली नाही सैतान जागवण्याचं कार्य आजही जगात सर्वत्र सुरू आहे. सैतान आणि सज्जन ह्या दोन व्यक्ती नाहीतच. एका माणसातल्या त्या दोन प्रवृत्ती आहेत. कुणाला वाढवायच हे त्या माणसावर समाजावर अवलंबून असते. अस्त्रांच्या बळावर जग जिंकण शक्य आहे का... सिकंदर, नेपोलियन, हिटलर किंवा बाबरालाही जमलं नाही.
आणि गौतम बुद्ध, महावीर! प्रेम करुणेच्या बळावर जग जिंकलं त्यांनी. तसं ते त्यांना जिंकायच नव्हतच मुळी. लोकच त्यांना शरण गेले. शंभर वर्षापूर्वी विवेकानंदांनी विश्वबंधुत्वाची साद घालून कुणालाही पराभूत न करता विजय संपादन केला. मग जिंकण्याचा हा मार्ग आहे तर... मन क्षुद्र करुन दुसऱ्याला मारुन किंवा स्वतःला मारुन आपण विजयी होऊच शकत नाही. असा विचार करीत तो मनाच्या अचेतन अवस्थेत दाखल झाला.
कधीतरी त्याची सुप्तावस्था उमलली. तो गुफेतुन बाहेर आला. तो त्याच्या चहूबाजूंनी फुललेली वृक्षवल्ली पाहून त्याचे डोळे दिपून गेले. "फेकलेली बीजं!" तो उद्गारला! त्याने टाकून दिलेली ती बीजं हजार हजार पटीने मोठी होवून त्याला धन्यवाद देत होती. जनु त्याचे कौतुक करीत होती नवजीवन दिल्याबद्दल! फुललेला बगीचा नव्या बीजांनी फळाला आला होता!! पशुपक्षांना माणसांना जीवन देणारा त्याचा मळा कदाचित वाट बघत असावा भुकेल्यांची.
आणि अशातच अस्थीपंजर झालेली माणसे अन्नाच्या शोधात भटकत भटकत त्या परिसरात पोहचली. अणुध्वमाच्या संहाराचे भयंकर परीणाम त्यांच्या शरीरावर दिसत होते. अभयने त्यांना आसरा दिला. फुललेल्या त्या बागेतील फळे त्यांना दिली व त्यांना जगविले.
आज त्याला खुप समाधान वाटत होते. आपण जीवणाची साथ सोडू शकतो पण जीवन आपली साथ कधीच सोडत नाही, नव्हे तो त्याचा स्वभावच नाही. मृत्यू त्यास माहितच नाही. जीवन व्यर्थ आहे असं जेव्हा आपण म्हणतो तेव्हा ते व्यर्थ नसून आपणच व्यर्थ विचार करीत असतो.. आपली अशांती निवावी असा त्यास बोध होत त्याचे मन विलीन झाले! तसा तो देह, बाळ आईच्या पोटात असते त्या मुद्रेत डोके ठेवून जमीनीवर नतमस्तक झाला.
प्रतिक्रिया
अभय
आपली अशांती निवावी असा त्यास बोध होत त्याचे मन विलीन झाले!! तसा तो देह, बाळ आईच्या पोटात असते त्या मुद्रेत डोके ठेवून जमीनीवर नतमस्तक झाला.
Dr. Ravipal Bharshankar
प्रवेशिकेचे मनपूर्वक स्वागत.
प्रवेशिकेचे मनपूर्वक स्वागत.
अभिनंदन....!
शेतकरी तितुका एक एक!
धन्यवाद!
डॉ साहेब आभार
Welcome
Very very thoughtful story ..
Dr. Ravipal Bharshankar
अभयचा निर्णय मला आवडला,खुप
अभयचा निर्णय मला आवडला,खुप छान कथा सर.
धन्यवाद!
राजेश पहिल्यांदाच कथालेखन व लोकगीत लिहिण्याचा प्रयत्न केला
प्रतिसादाबद्दल खूप आभार
हृदयद्रावक कथा
अभय ऊर्फ गंगाधर मुटे सरांच्या आयुष्याची हृदयद्रावक कथा वाचून मन सुन्न झाले. खरंच अभिमान वाटतो अभय सरांचा. माझा मनःपूर्वक दंडवत.
मुक्तविहारी
धन्यवाद!
मुक्तविहारी साहेब,
नमस्कार!
सदर कथेचे घटना पात्र हे काल्पनिक असून त्याचा कोण्याही जीवित वा मयत व्यक्तीशी संबंध नाही. आपल्या शेतकरी बांधवांना आत्महत्येपासून परावृत्त करणे व त्यांच्या जीवनात आनंदाचे वातावरण निर्माण करणे हा ह्या कथेचा मुळ उद्देश आहे. तसा तो दाखवण्याचा प्रयत्न कथेतील नायकाच्या माध्यमातून केल्या गेला आहे.. कथेतील नायकाचे 'अभय' हे नाव त्यामुळेच काल्पनिक आहे. जर का ते कुणाशी मेळ खात असेल तर तो निव्वळ योगायोग समजावे. अभय उर्फ गंगाधरजी मुटे सर हे आदरणीय आहेत. त्यांनी आपल्या आयुष्याला फार मोठा मोलाचा मंत्र दिला आहे. शेतकऱ्यांकरीता ते करीत असलेले कार्य हे असाधारण असे आहे. सदर कथेतील एखादी छटा जर का त्यांच्या जीवनाला जरा सुद्धा स्पर्श करीत असेल तर ते ह्या कथेचे अहोभाग्य होय. आपणास कथा आवडल्या बद्दल खुप खुप आभार!
खुप सुंदर
धीरज साहेब, अतिशय सूंदर अशी कथा आपण साकारली आहे. शेवटी अभय नतमस्तक होतो हा अहोभाव भारावून टाकणारा असा आहे. कुठून इतकी छान कल्पना सुचते हो तुम्हाला! मनापासून अभिनंदन तुमचे!!
Pradip
धन्यवाद!
खूप खूप आभार प्रदीप थूल सर
खुप छान....
खुप छान....
Very nice story.. Sir...
Very nice story.. Sir...
धन्यवाद!
खुप खुप आभार सुशांत!
पाने
शेतकऱ्याची चावडी - ताजा vdo-1
कळले, बाकी सब गल्लाभरु
"शेतकऱ्यांचा राजा बळीराजा" या विषयावरील समग्र
लेखन वाचण्यासाठी खालील लिंकवर क्लिक करा.
baliraja.com/srbali
***
हवे ते शोधा
वाचकांनी आजपर्यंत दिलेल्या एकूण भेटी
माझी वांगंमयशेती घाट्यात गेली परंतु माझ्या वाङ्मयशेतीला मात्र बरे भाव मिळत आहेत.
लोकप्रिय लेखन (वाचनसंख्या)
पाने
प्रवेशिका दाखल करण्याची अंतिम मुदत : २४ सप्टेंबर २०२४
आज सर्वाधिक वाचन
पाने
User Details
सदस्य खाते
सदस्य प्रवेश
सध्या साईटवर हजर सदस्य
सध्या बळीराजावर 7 नोंदणीकृत सदस्य ऑनलाईन आहेत.
शेतकऱ्याची चावडी - ताजा vdo-2
शेतकऱ्याची चावडी - ताजा vdo-3
साहित्यिकांना सोलून काढणारे भाषण